Markgraven Dierenartsen

Colostrum management bij kalveren

Colostrum management bij kalveren:

Hoe weet je dat het goed zit?

Colostrum wordt ook wel eens vloeibaar goud genoemd, omdat het van zo’n cruciaal belang is voor het kalf. Aangezien bij herkauwers de beschermende antistoffen niet door de placenta heen kunnen, krijgen ze hun bescherming enkel via de colostrum. Dit beschermt het kalf dan totdat het eigen immuun systeem goed werkt als ze ongeveer een maand oud zijn. Ten eerste is de kwaliteit van de colostrum van belang, hoe meer antistoffen in het colostrum des te beter de kwaliteit. Daarnaast is het belangrijk dat het kalf:

1. voldoende biest krijgt; er moeten genoeg antistoffen kunnen worden opgenomen voor een goede bescherming; bied minimaal 2,5L aan en probeer binnen 6 uur nog minimaal 1,5L te geven (het kalf kan ook eenmalig gesondeerd worden met 3-4 liter biest als hij niet wil drinken of als het anders meer dan 6 uur duurt voordat hij weer biest krijgt)
2. vlug; in het spijsverteringsstelsel kunnen de antistoffen enkel de eerste 24 uur opgenomen worden, maar dit wordt na 6 uur zelfs al een stuk minder
3. vaak; probeer regelmatig biest aan te bieden zodat het kalf de genoeg kans krijgt om voldoende biest op te nemen in vooral de eerste 6-12 uur
4. vers; hoe langer de biest staat des te minder de kwaliteit, verder moet de koe binnen 4 uur uitgemolken worden!

Maar hoe weet je nu of wat je doet goed genoeg is? Ten eerste kan je de kwaliteit van de colostrum met een refractometer controleren. Deze geeft een Brix-getal en als deze boven de 21% is dan is de colostrum van goede kwaliteit en bevat het genoeg antistoffen. Er bestaat ook een colostrummeter, maar deze werkt alleen goed bij 20 °C en dan nog is het resultaat niet heel erg betrouwbaar. Is de kwaliteit erg matig dan kan ingevroren biest ingezet worden zodat het kalf de kans krijgt genoeg antistoffen op te nemen. Let wel op, de biest moet langzaam opgewarmd worden anders gaan de antistoffen erin kapot!

Een goed droogstandsrantsoen met 13-15% ruw eiwit is essentieel voor een goede kwaliteit colostrum. De kwaliteit van de colostrum kan ook nog verbeterd worden door de koeien te vaccineren voor het kalven. De Rotacorona en Lactovac zijn hier een mooi voorbeeld van. Deze vaccins stimuleren het immuunsysteem van de koe om extra antistoffen aan te maken tegen de meeste voorkomende virussen en bacteriën die diarree geven in de eerste levensmaand. Vervolgens komen deze in hoge concentratie in de colostrum terecht en geven zo het kalf de extra bescherming mee.

Als je de bovenste punten als richtlijn gebruikt zou je verwachten dat de immuniteit van de kalveren goed zou moeten zijn, maar is dit bij jouw kalveren wel echt zo?! Om dit te controleren kun een aantal kalveren testen door bloed te nemen wanneer ze 2 tot 7 dagen oud zijn. Met de Biestopnamecheck van de GD kan dan in het bloed bepaald worden of hier genoeg afweerstoffen in zitten en het kalf voldoende bescherming heeft meegekregen.