Markgraven Dierenartsen

Is uw kat goed gevaccineerd?

Er zijn twee ziektes die van het leven van een kat geen pretje maken. Daarom is het belangrijk uw kat te beschermen tegen deze ziektes.

De basisvaccinatie bij de kat zijn die tegen Kattenziekte, Feline Herpesvirus en Feline Calicivirus. Deze laatste twee virussen zijn de belangrijkste verwekkers van niesziekte.

KATTENZIEKTE

Het Feline panleukopenie virus is een zeer ernstige en besmettelijke ziekte met een vaak dodelijk verloop. Het wordt veroorzaakt door een bijzonder hardnekkig (parvo)virus dat heel goed en lang in de omgeving kan overleven. Het virus zorgt met name bij jonge katten voor gezondheidsproblemen. De ernst van de ziekte is afhankelijk van de leeftijd van het dier. Een jong dier krijgt over het algemeen ernstiger symptomen dan een ouder dier. De ernst is ook afhankelijk van de (opgebouwde) weerstand tegen de kattenziekte. De kattenziekte wordt ook wel ‘kattenparvo’ genoemd en katten kunnen ook besmet raken met sommige varianten van het parvovirus van de hond.

Het virus vermeerdert zich voornamelijk in de snel delende cellen van het beenmerg en de darmen.

Wat we zien is een verminderde afweer en afwijkingen aan het maagdarmkanaal. Opvallende symptomen zijn ernstige buikpijn, braken, diarree en uitdroging. Ook hebben besmette dieren koorts en maken ze een zieke indruk. Door de verminderde weerstand kunnen andere infecties, bijvoorbeeld aan de luchtwegen, het ziektebeeld verergeren.

Bij dieren die een besmetting overleven, kan gedurende enkele weken tot maanden diarree aanwezig zijn. Ongeboren kittens kunnen geïnfecteerd worden in de baarmoeder. Infecties bij drachtige dieren kunnen leiden tot geboorteafwijkingen of een miskraam.

Vaccineren is erg effectief en heeft er gelukkig voor gezorgd dat deze ziekte niet meer zo vaak voorkomt. Vaccinatie tegen kattenziekte geeft een langdurige en sterke bescherming.

NIESZIEKTE

Niesziekte is een aandoening waarbij er sprake is van een ontsteking van de voorste luchtwegen, een soort verkoudheid bij katten. De belangrijkste verwekkers zijn het Herpesvirus en het Calicivirus. Deze verwekkers kunnen bij katten voorkomen zonder dat de kat daarvan verschijnselen hoeft te vertonen. Onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld door stress als gevolg van een verhuizing, verandering van de omgeving of een nieuwe buurtkat, kan de ziekte tot uiting komen.

Gedurende een korte periode laat de kat als gevolg van het Herpesvirus griepachtige verschijnselen zien, zoals niezen, neusuitvloeiing, vieze ogen en ontsteking in de bek. De symptomen zullen verdwijnen, maar het virus zal (sluimerend) in het lichaam aanwezig blijven. Hierdoor kan de kat regelmatig last krijgen van luchtweginfecties en/of oogproblemen.

Het Calicivirus gaat gepaard met zweervorming in de bek. Van dit virus bestaan er verschillende virusstammen. Het vaccin is gericht op de meest ernstige stammen. Sommige katten kunnen de ziekte overwinnen, andere katten raken chronisch besmet met niesziekte.

Ook bij de niesziekte geldt dat in het geval van een verminderde weerstand en/of koorts, andere infecties het ziektebeeld kunnen verergeren.

Besmetting treedt voornamelijk op na (intensief) contact met andere katten. Niesziekte wordt voornamelijk gezien op plaatsen waar katten in grote groepen samenkomen. U kunt denken aan kattenshows, in een pension of in de kennel van een dierenartsenpraktijk.

Besmetting vindt plaats via direct contact, door het uitniezen van druppeltjes virushoudend vocht. Of via indirect contact, namelijk door contact met besmette materialen (kleding, eet- en drinkbakjes, schoeisel). Ook huisvesting, klimaat en verzorging zijn van belang bij het ontstaan van niesziekte.

Met medicatie is niesziekte wel te genezen, maar sommige katten kunnen een chronische loopneus en/of ontstoken ogen houden. Bovendien blijken veel katten die ooit niesziekte hebben doorgemaakt drager te zijn.

De aanwezigheid van verschillende virusstammen, en de mogelijkheid van katten om chronisch besmet te raken (mogelijk als jong kitten voor de eerste vaccinatie), verklaart waarom sommige katten nog steeds symptomen van een (calicivirus)infectie laten zien, ondanks vaccinatie.

Een honderd procent complete bescherming tegen niesziekte bestaat niet. Gevaccineerde katten kunnen in extreme situaties een milde vorm van niesziekte krijgen, die ze kunnen oplopen op plaatsen met veel katten, bijvoorbeeld in een asiel of pension.

Niesziekte komt helaas erg veel voor. Vaccineren wordt daarom sterk aanbevolen om de frequentie en ernst van de symptomen te verminderen en de verspreiding van kat naar kat te verminderen. Vaccinatie vermindert de ernst van de ziekte na infectie en vermindert het aantal periodes dat een chronisch besmette kat ook echt ziek is.

AANVULLEND VACCINEREN

Naast het Herpes- en Calicivirus, spelen ook de bacteriën Bordetella bronchiseptica en Chlamydophila felis een rol bij het ontstaan van niesziekte. De niesziekte wordt door de veelheid aan verwekkers ook wel het ‘niesziektecomplex’ genoemd.

Sommige pensions vereisen een vaccinatie tegen deze bacteriën. Dit is omdat meerdere katten op één plaats samenkomen. Omdat men niesziektebesmetting en uitbraak wil voorkomen, wordt deze vaccinatie vereist. De vaccinatie hoort echter niet tot de basisvaccinatie. Het vaccin is een neusdruppelvaccin en mag vanaf 4 weken leeftijd gegeven worden.

Bent u van plan om met uw kat naar het buitenland te gaan, dan is bescherming tegen hondsdolheid verplicht. In Nederland komt Rabiës zelden voor. Daarom hoort deze vaccinatie niet tot de basisvaccinatie.

VACCINATIESCHEMA

De eerste vaccinatie bij een kitten mag gegeven worden op de leeftijd van 8 á 9 weken. Voor een goede basisbescherming moet deze vaccinatie na 3 á 4 weken herhaald worden, dit is op 12 weken leeftijd.

Als zich op jonge leeftijd niesziekteproblemen voordoen in de omgeving van uw kitten, kan de dierenarts besluiten al vóór de leeftijd van 8 weken te vaccineren.

Vervolgens is het raadzaam om jaarlijks te vaccineren.

KORTOM, BESCHERM UW KAT GOED TEGEN VERVELENDE ZIEKTES!